Cây anh túc có mấy loại? Tác dụng ra sao? Lưu ý khi dùng

Bạn có biết cây anh túc có mấy loại hay chỉ có một loại duy nhất? Trên thực tế, có rất nhiều loại anh túc khác nhau với những đặc điểm riêng biệt.  Hãy cùng Vựa cây xanh tìm hiểu về các loại anh túc phổ biến và tác dụng của chúng.

Tìm hiểu cây anh túc là cây gì?

Trước khi biết được cây anh túc có mấy loại, hãy cùng xem đặc điểm của loài cây này thế nào.

Thông tin cơ bản

• Tên thường gọi: Cây anh túc
• Tên gọi khác: Cây thuốc phiện, cây anh tử túc, cây a phiến, cây phù dung, cây túc xá, cây anh túc xác, cây cù túc xác.
• Tên khoa học: Papaver somniferum L
• Họ cây: Họ thuốc phiện Papaveraceae

Đặc điểm bên ngoài

• Thân cây: Là cây thân cỏ, sống hàng năm hoặc 2 năm, thân cây nhẵn, bên ngoài có phủ phấn trắng, mọc thẳng, cao trung bình từ 0,7 đến 1,5m, trên thân ít phân nhánh. Toàn thân cây có nhựa mủ màu trắng, khi để lâu sẽ chuyển sang đen.
• Lá cây: Hình trứng dài 6 – 50cm, rộng 3,5 – 30cm, đầu trên nhọn, đầu phía cuống nhọn hoặc hơi hình trái tim. Lá mọc so le ôm vào thân cây, ở dưới lá có xuống ngắn, phía trên không có cuống.
• Hoa: Mọc đơn độc ở đầu thân hoặc đầu cành, cuống hoa dài 12 – 14cm, đài hoa có 2 lái đài màu xanh sớm rụng, lá đài dài từ 1,5 – 2cm. Tràng hoa có 4 cánh, dài khoảng 5 đến 7cm, có màu trắng, hồng hoặc tím. Hoa thường nở vào khoảng tháng 4 đến tháng 6.
• Quả: Hình cầu hoặc hình trụ dài 4 đến 7cm, đường kính từ 3 đến 6cm, cuống quả phình to, đỉnh quả núm lại, có màu vàng xám khi chín. Khi hái quả sẽ để lại các vết ngang hoặc dọc tùy vào cách lấy.

Cây anh túc có mấy loại?

Để biết được cây anh túc có mấy loại, chúng ta cần cân nhắc hình dạng, kích thước, màu hoa và hạt. Dựa trên các tiêu chí này, chúng ta chia ra được 4 loại anh túc chính như sau:

• Anh túc thứ nhẵn: Loại anh túc này có hoa màu tím, quả to tròn, hạt màu tím đen, được trồng phổ biến ở Trung Á.
• Anh túc thứ trắng: Loại anh túc này có hoa màu trắng, quả hình bầu dục, hạt màu vàng và trắng, được trồng để lấy nhựa, tập trung chủ yếu ở Ấn Độ và Iran. 
• Anh túc thứ đen: Loại anh túc này có hoa màu tím, quả tròn, hạt màu xám, dùng để lấy dầu, được trồng chủ yếu ở Châu Âu.
• Anh túc thứ lông cứng: Loại anh túc này có hoa, cuống, lá có lông màu tím, phân bố phổ biến ở khu vực Nam Âu

Cây anh túc có tác dụng gì?

Như vậy, bạn đã biết được cây anh túc có mấy loại, tiếp tục, hãy cùng xem tác dụng của loài cây này nhé.

Cây anh túc thuộc nhóm thuốc độc bảng A, có chứa nhiều hoạt chất như papaverin, thebaine, morphin, codein,….Dù có thể gây nghiện cho người sử dụng, nhưng cây anh túc vẫn có tác dụng giảm đau rất tốt với liều lượng vừa phải. Bên cạnh đó, cây anh túc còn có tác dụng như sau:

Cây anh túc giúp giảm đau

Anh túc chứa những hợp chất tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương, đặc biệt là vùng vỏ não và trung tâm gây đau. Nhờ đó, cây thuốc này có khả năng giảm đau mạnh mẽ, gây buồn ngủ và tạo cảm giác dễ chịu, thậm chí là sảng khoái. 

Tuy nhiên, chính những tác động này cũng là nguyên nhân chính gây ra tình trạng nghiện, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống của người sử dụng.

Cây anh túc giúp giảm lo âu, mất ngủ

Một số thành phần trong cây anh túc có tác dụng tương tự như thuốc an thần, giúp giảm căng thẳng, lo âu và hỗ trợ giấc ngủ sâu hơn.

Cây anh túc ức chế hô hấp

Cây anh túc gây ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp, làm thay đổi nhịp thở trở nên nhanh, nông rồi dần chậm lại. Ngoài ra, cây thuốc này còn làm giảm độ nhạy cảm của trung tâm hô hấp với CO2, kéo dài thời gian thở ra và giảm tần số hô hấp.

Cây anh túc giảm ho

Cây anh túc có tác dụng làm giảm ho bằng cách trực tiếp tác động lên hành não. Ngoài ra, việc làm chậm nhịp thở cũng giúp giảm cảm giác khó chịu ở phổi, từ đó làm dịu các cơn ho.

Cây anh túc hỗ trợ hệ tiêu hóa

Cơ chế tác động của anh túc lên hệ tiêu hóa khá phức tạp. Ở liều thấp, nó kích thích các thụ thể gây nôn, trong khi ở liều cao, nó lại có khả năng chống nôn.

Cây an túc điều trị tiêu chảy mãn tính

Cây anh túc giúp làm chậm quá trình tiêu hóa, khiến phân rắn chắc hơn và giảm đi số lần đi ngoài, đặc biệt hiệu quả với người bị tiêu chảy kéo dài.

Tác dụng phụ của cây anh túc

• Bên cạnh các tác dụng hữu ích, cây anh túc còn gây ra một số tác dụng phụ:
• Việc sử dụng cây anh túc có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn như đau bụng, buồn nôn, khô miệng, nhìn mờ, chóng mặt và thậm chí là ảo giác.
• Ngoài nguy cơ nghiện, việc sử dụng quá liều anh túc còn có thể gây ra các vấn đề về tim mạch như co thắt cơ tim và thậm chí là ngộ độc.
• Quá liều các chất chiết xuất từ cây anh túc có thể dẫn đến suy hô hấp cấp tính, đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh.

Lưu ý khi sử dụng cây anh túc

Khi đã biết được cây anh túc có mấy loại và tác dụng của chúng, chúng ta cũng đã hiểu hơn về loài cây này. Tuy nhiên, các bạn cần nhớ không được tự ý sử dụng thuốc có chứa anh túc, vì có thể gây hại đến sức khỏe con người. Tốt nhất, bạn nên làm theo đơn thuốc từ thầy thuốc và không sử dụng quá 7 ngày.

Với những người mới bị ho hay bị lỵ, bạn tuyệt đối không được dùng loại dược liệu này.

Trẻ em dưới 5 tuổi cũng không được dùng cây anh túc vì có thể gây tử vong do ức chế hô hấp.

Khi xuất hiện triệu chứng khó thở, buồn nôn hay lệ thuộc thuốc, bạn cần ngưng sử dụng và thăm khám bác sĩ ngay lập tức.

Kết luận

Như vậy, qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về câu hỏi cây anh túc có mấy loại. Mỗi loại anh túc với đặc điểm khác nhau sẽ có một số tác dụng riêng. Tuy nhiên, do chứa các chất gây nghiện, việc sử dụng cây anh túc cần hết sức thận trọng và tuân thủ đúng quy định của pháp luật.