Cách trồng măng cụt đúng kỹ thuật, đạt hiệu quả cao

Nhiều người đã thất bại khi áp dụng cách trồng măng cụt nhưng không nắm vững kỹ thuật. Bài viết này của Vựa cây xanh sẽ giúp bạn giải quyết những thắc mắc và cung cấp quy trình trồng măng cụt đúng chuẩn, giúp bạn đạt được kết quả tốt nhất.

Đặc điểm của măng cụt

Thông tin cơ bản

• Tên thường gọi: Măng cụt
• Tên khoa học: Garcinia mangostana L
• Họ cây: Thuộc họ Bứa
• Nơi trồng phổ biến: Được trồng phổ biến ở các nước Đông Nam Á như Thái Lan,Việt Nam…., Sri Lanka, Myanmar, Philippines và Ấn Độ.
• Ở Việt Nam: Măng cụt được trồng nhiều ở khu vực miền Nam, Đông Nam Bộ và Đồng bằng Sông Cửu Long.

Phân loại cây măng cụt

Trên thị thường hiện nay, măng cụt có rất nhiều loại có hình dáng và hương vị khác nhau. Tại Việt Nam có 2 loại măng cụt phổ biến là Măng cụt Lái Thiêu (Bình Dương) và măng cụt nhập khẩu từ Thái Lan.

• Măng cụt Lái Thiêu: Có vỏ màu tím sẫm, hình bầu tròn, cuống to, hương vị chua ngọt rất hấp dẫn.
• Măng cụt Thái Lan: Có vỏ màu nâu da cam, cuống nhỏ nhưng dài hơn, vị ngọt múi mềm.

Điều kiện sinh trưởng

• Đất trồng: Cây măng cụt có thể sinh trưởng ở nhiều loại đất khác nhau, nhưng tốt nhất là đất sét giàu hữu cơ, thoát nước tốt, tránh trồng ở khu vực đất mặn hoặc nhiễm mặn.
• Khí hậu: Thích hợp ở khu vực khí hậu nhiệt đới nhiệt độ cao từ 25 – 35 độ C, độ ẩm cao và mưa dồi dào. Tuy vậy, cây măng cụt lại không ưa sáng nên trong những năm đầu trồng, chúng ta cần che nắng cho cây.
• Đặc điểm bên ngoài: Cây có bộ rễ khá yếu, thường chỉ nằm ở lớp đất mặt, thân cây cao trung bình từ 7 – 12m, có thể cao đến 25m nếu được sống trong điều kiện thuận lợi. Hoa măng cụt thuộc hoa lưỡng tính, thường nở từ tháng 1 rải rác đến tháng 3.
• Thời điểm thu hoạch: Sau khoảng 6 – 8 năm nuôi trồng, bạn có thể bắt đầu thu hoạch măng cụt vào độ tháng 5 đến tháng 8.

Cách nhân giống cây măng cụt

Để nhân giống cây măng cụt, bạn có thể áp dụng phương pháp gieo hạt hoặc ghép cành.

Nhân giống măng cụt bằng phương pháp gieo hạt

Nhân giống măng cụt bằng cách gieo hạt là phương pháp đơn giản và hiệu quả. Hạt giống nên chọn từ những quả chín mọng, không sâu bệnh, hạt to, mẩy. Sau khi tách bỏ phần thịt quả, hạt nên được rửa sạch và gieo vào bầu ươm hoặc liếp ươm.

• Gieo bầu: Dùng giá thể như tro trấu, xơ dừa trộn đều với nhau rồi gieo hạt lên. Đặt bầu ươm ở nơi mát mẻ và tưới nước giữ ẩm thường xuyên. Sau khoảng 25 – 30 ngày, hạt măng cụt sẽ nảy mầm.
• Gieo liếp: Làm đất nhỏ, tơi xốp, trộn thêm trấu lên mặt liếp, liếp thường rộng 1 – 1,2m, cao 20 – 30cm. Sau đó, chúng ta sẽ gieo hạt cách nhau 20cm, hàng cách hàng 20-25cm, rồi phủ một lớp đất mỏng hoặc xơ dừa lên trên, tưới nước và che nắng lại. Sau 2,5 – 3 tháng, cây con phát triển đủ lớn và có thể chuyển sang bầu mới.

Lưu ý: Khi chuyển cây sang bầu mới, cần nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương rễ. Rễ măng cụt khá yếu, nếu bị tổn thương sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của cây sau này.

Nhân giống măng cụt bằng phương pháp ghép cành

Ghép măng cụt là phương pháp nhân giống phổ biến để tạo ra cây con có chất lượng giống cây mẹ. Thời điểm ghép thích hợp nhất là vào mùa mưa, tuy nhiên bạn vẫn có thể thực hiện ghép cành quanh năm.

Trước khi ghép cành măng cụt, bạn cần chuẩn bị:

• Dụng cụ: Dao ghép cành, dây nilon tự hủy, gốc ghép, cành ghép
• Gốc ghép: Chọn cây măng cụt khỏe mạnh khoảng 2 năm tuổi, không sâu bệnh, gốc thẳng. Cây giống nên có chiều cao từ 60cm trở lên tính từ mặt bầu ươm.
• Cành ghép: Chọn cành khỏe, không sâu bệnh, có 3 – 4 cặp lá trên thân, có kích thước tương xứng với gốc ghép.

Khi đã chuẩn bị xong, chúng ta tiến hành ghép cành măng cụt:

Bước 1: Trên gốc ghép, bạn cắt bỏ phần ngọn, chỉ để lại khoảng 10 – 13cm. Tiếp đó, bạn hãy cùng dao sắc chẻ thân gốc ghép một khoảng nhỏ từ 2 đến 2,5cm.

Bước 2: Trên cành ghép, bạn cắt bỏ ⅓ phiến lá, rồi vát gốc cành theo hình nêm, dài bằng vết chẻ ở gốc ghép.

Bước 3: Dùng nilon tự hủy quấn chặt vết ghép, tiếp tục lấy túi nilon chụp ngọn ghép lại và bọc kín phía dưới. Sau khoảng 20 ngày, bạn có thể tháo túi nilon ra, đến ngày thứ 25 – 30, bạn tháo tiếp phần dây cuốn.

Bước 4: Sau khi ghép xong, bạn cần che nắng và tưới nước đầy đủ cho cây. Đợi đến 2,5 đến 3 tháng sau, cây đã phát triển ổn định hơn và có thể đem trồng.

Cách trồng măng cụt đúng kỹ thuật

Dưới đây, chúng ta hãy cùng tìm hiểu ngay cách trồng măng cụt đúng kỹ thuật nhé.

Chuẩn bị vườn trồng

Mật độ trồng và cách chuẩn bị đất trồng sẽ thay đổi tùy vào địa hình và điều kiện tự nhiên của vùng trồng. Trung bình, các cây sẽ cách nhau từ 7 – 10m, như vậy trong 1 ha vườn sẽ có khoảng 100 đến 200 cây.

Ở vùng đồng bằng Sông Cửu Long, bạn nên chú ý bồi ụ thật kỹ để tránh sạt lở đất và ảnh hưởng xấu đến bộ rễ của cây măng cụt. Với những vùng có địa hình thấp thì nên xẻ liếp, đào mương hỗ trợ thoát nước tốt, tránh tình trạng ngập úng cho cây.

Đào hố trồng cây

Bạn có thể đào hố với kích thước 60 x 60 x 60cm đến 80 x 80 x 80cm, tạo không gian để bộ rễ của cây nằm trọn trong đất. Khi đào hố xong, bạn nên bón lót 2 – 3kg phân bón hữu cơ OBI – Ong Biển 03 đặc biệt/gốc, sau đó đảo đều với đất trong hố rồi tưới giữ ẩm. Sau khoảng 20 – 30 ngày, bạn mới xuống giống, nhờ vậy, cây mới có đủ dinh dưỡng để phát triển và kháng lại các loại sâu bệnh dễ dàng.

Cách bón phân cho cây măng cụt

Việc bón phân đúng cách là yếu tố quan trọng để cây măng cụt phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao. Dưới đây là lịch trình bón phân chi tiết cho từng giai đoạn phát triển của cây:

Giai đoạn cây con:

• Phân hữu cơ: Bón 10-15kg phân hữu cơ hoai mục cho mỗi cây mỗi năm.
• Phân vô cơ: Năm đầu bón 0,5kg phân NPK 15:15:15, các năm sau sẽ là 1kg/cây/năm.
• Tần suất: Bón 2-4 lần trong năm.

Giai đoạn sau thu hoạch (năm thứ 10 trở đi):

• Lần 1 (Sau thu hoạch): Bón NPK 20-5-6 từ 20 – 30kg phân hữu cơ hoai mục cho mỗi cây.
• Lần 2 (Trước khi ra hoa 30-40 ngày): Bón 1 – 2kg/cây với phân NPK 20-20-15.
• Lần 3 (Khi cây vừa đậu trái): Bón 2-3 kg NPK 17-7-21 cho mỗi cây.

Cách chăm sóc cây măng cụt

Ở mỗi giai đoạn sinh trưởng khác nhau, cây măng cụt lại cần có cách chăm sóc khác nhau:

• Giai đoạn cây con: Cây măng cụt non rất cần nước, đặc biệt trong những tháng khô hạn. Nếu thiếu nước sẽ khiến cây còi cọc, thậm chí chết dần.
• Giai đoạn ra hoa và đậu trái: Trước khi ra hoa, cây cần một giai đoạn khô hạn khoảng 15 – 20 ngày để kích thích sự ra hoa. Tuy nhiên, khi quả bắt đầu lớn, cây lại cần độ ẩm cao (70 – 90%) để quả phát triển tốt. Thiếu nước giai đoạn này sẽ dẫn đến rụng trái và giảm năng suất.
• Giai đoạn quả chín: Khi quả sắp chín, độ ẩm cần thiết giảm xuống còn 50 – 60%. Nếu độ ẩm quá cao, chất lượng quả sẽ giảm và quả dễ bị nứt nẻ.

Kết luận

Cách trồng măng cụt không chỉ đòi hỏi sự kiên nhẫn mà còn đòi hỏi người trồng phải có tình yêu với cây. Từ khâu chọn giống đến khi thu hoạch, mỗi giai đoạn đều mang đến những niềm vui và thử thách riêng. Bạn đã sẵn sàng bắt đầu hành trình trồng măng cụt của mình chưa?