Cách trồng đậu Hà Lan đơn giản, hiệu quả tại nhà

Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn ngon, việc tự tay áp dụng cách trồng đậu Hà Lan tại nhà còn mang lại niềm vui và nguồn thực phẩm sạch. Bài viết này của Vựa cây xanh sẽ hướng dẫn bạn chi tiết về cách trồng đậu Hà Lan và cách chăm sóc chúng hiệu quả nhất.

Giới thiệu về cây đậu Hà Lan

Trước khi tìm hiểu cách trồng đậu Hà Lan, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về loài cây này.

Cây đậu Hà Lan thuộc họ thân thảo leo giàn, dễ trồng và giàu dinh dưỡng. Loại cây này có giá trị kinh tế cao nhưng chi phí trồng không quá lớn, phù hợp để trồng trong nhà hoặc canh tác nông nghiệp.

Cây đậu Hà Lan có 2 loại phổ biến là đậu Hà Lan xanh và đậu Hà Lan tím, chúng có khả năng thích nghi với nhiều điều kiện khí hậu khác nhau. Cây có thời gian sinh trưởng ngắn mà lại ít tốn công chăm sóc và có thời gian thu hoạch nhanh.

Điều kiện sinh trưởng của cây đậu Hà Lan

Để áp dụng cách trồng đậu Hà Lan hiệu quả, chúng ta cần hiểu rõ điều kiện sinh trưởng phù hợp nhất với loài cây này.

Thời vụ trồng đậu Hà Lan

Đậu Hà Lan phát triển tốt nhất trong điều kiện khí hậu mát mẻ, lý tưởng nhất là gieo trồng vào vụ thu đông, kéo dài từ tháng 9 đến tháng 2 năm sau. Tuy nhiên, nếu bạn sinh sống ở các vùng cao nguyên hoặc khu vực có nhiệt độ ôn hòa quanh năm, bạn hoàn toàn có thể trồng loại đậu này vào bất kỳ thời điểm nào trong năm.

Đất trồng đậu Hà Lan

Để chuẩn bị đất trồng đậu Hà Lan, bạn cần cày bừa cho đất tơi xốp một tuần trước khi gieo hạt. Hãy bón lót vôi trộn cùng phân chuồng hoai mục, phân lân và kali vào rãnh, sau đó trộn đều với đất ở độ sâu 15 – 20cm. Đất sau đó cần được phơi ải trong một tuần để tiêu diệt mầm bệnh.

Tiếp theo, tiến hành lên luống với chiều rộng 1m, chiều cao 25-30cm, và rãnh luống rộng 25-30cm. Rạch các hàng cách nhau 60-65cm. Thực hiện bón lót lần hai bằng phân chuồng hoai mục hoặc tro trấu trộn với phân lân, rải đều xuống từng hàng. Cuối cùng, phủ một lớp đất mịn lên và tưới nước đủ ẩm trước khi gieo hạt.

Ánh sáng và nhiệt độ

Đậu Hà Lan ưa sáng nhưng không chịu được cường độ nắng quá gay gắt. Nhiệt độ tối ưu để cây phát triển khỏe mạnh là từ 15 đến 25°C. Nếu bạn gieo trồng vào mùa hè, hãy chọn vị trí có bóng râm nhẹ hoặc sử dụng lưới che để bảo vệ cây khỏi ánh nắng trực tiếp.

Chuẩn bị trước khi trồng đậu Hà Lan

Trước khi áp dụng cách trồng đậu Hà Lan, chúng ta cần chú ý những điều sau:

Chọn giống đậu Hà Lan

Hiện nay, thị trường có đa dạng các giống đậu Hà Lan như đậu Hà Lan hạt tròn, hạt dẹt và đậu Hà Lan lùn. Mỗi loại lại sở hữu những đặc tính riêng biệt, đáp ứng các mục đích sử dụng và điều kiện khí hậu khác nhau.

Nếu bạn muốn thu hoạch hạt, các giống hạt tròn hoặc hạt dẹt sẽ là lựa chọn phù hợp. Ngược lại, đậu Hà Lan lùn đặc biệt thích hợp cho những không gian hạn chế, dễ dàng trồng trong thùng xốp hoặc chậu tại nhà. Hãy dựa vào điều kiện môi trường và nhu cầu của mình để đưa ra lựa chọn giống tối ưu nhất.

Ngâm ủ hạt giống đậu Hà Lan

Khi chọn hạt giống đậu, bạn nên ưu tiên những hạt to, tròn đều và có vỏ bóng mịn. Đối với việc trồng trên diện tích lớn, bạn không cần ngâm hạt trước mà có thể gieo trực tiếp lên đất đã được xử lý.

Tuy nhiên, nếu trồng tại nhà trong xô chậu hoặc thùng xốp, hãy ngâm hạt giống trong nước ở nhiệt độ thường khoảng 6 – 8 tiếng. Sau đó, ủ hạt trong khăn ẩm từ 1 – 2 ngày cho đến khi hạt nứt nanh rồi mới đem gieo vào chậu.

Cách trồng đậu Hà Lan chi tiết tại nhà

Cách trồng đậu Hà Lan sẽ trải qua các bước sau:

• Bước 1: Gieo hạt đậu Hà Lan theo hàng, mỗi hạt cách nhau 18 – 20cm. Chú ý không đặt hạt quá sâu dưới mặt đất, tránh làm cản trở cho quá trình nảy mầm của hạt.
• Bước 2: Rải một lớp đất mỏng chừng 3cm lên trên bề mặt hạt.
• Bước 3: Tiếp tục phủ thêm một lớp rơm rạ lên luống để giữ ẩm cho hạt nảy mầm.
• Bước 4: Sau khi gieo xong, bạn cần tưới nước đều đặn 1 lần/ngày để giữ ẩm. Sau tầm 10 đến 15 ngày, hạt đậu Hà Lan sẽ bắt đầu nảy mầm và ra lá.
• Bước 5: Khi cây đậu Hà Lan phát triển tua cuốn và cao khoảng 20 – 25cm, bạn cần kịp thời làm giàn để cây leo lên, nếu không sẽ làm giảm năng suất của cây. Khi làm giàn, bạn cần cắm cọc cao từ 1,5 – 2m theo kiểu chữ A, tạo điều kiện cho cây sinh trưởng và bò leo lên đỉnh giàn.

Cách trồng đậu Hà Lan trong chậu, thùng xốp

Nếu bạn trồng đậu Hà Lan trong chậu hoặc thùng xốp, hãy trộn đều đất với vôi bột, phân hữu cơ hoặc phân lân. Sau đó, tiến hành gieo hạt theo hàng, đảm bảo các hàng cách nhau 30cm và mỗi hạt cách nhau 7 – 10cm. Sau khi gieo, bạn hãy tưới nước nhẹ nhàng để tạo độ ẩm cho đất. Cuối cùng, phủ một lớp mỏng tro trấu hoặc xơ dừa lên trên sẽ giúp hạt nhanh nảy mầm hơn.

Cách chăm sóc đậu Hà Lan

Sau khi đã áp dụng xong cách trồng đậu Hà Lan đơn giản, hiệu quả tại nhà, giờ đây, hãy cùng tìm hiểu cách chăm sóc loại cây này.

Tưới nước

Đậu Hà Lan phát triển tốt nhất khi được cung cấp độ ẩm đều đặn. Bạn nên tưới nước hai lần mỗi ngày, vào sáng sớm và chiều mát. Tuy nhiên, bạn cần tránh tưới quá nhiều, bởi vì đất bị ngập úng có thể gây hại cho cây.

Bón phân

Việc bón phân cho đậu Hà Lan cần được điều chỉnh theo từng giai đoạn phát triển của cây.

• Khi cây có 4 – 5 lá thật, bạn nên bón phân hữu cơ hoặc phân trùn quế để kích thích sinh trưởng ban đầu. 
• Đến giai đoạn cây bắt đầu leo giàn, hãy kết hợp phân hữu cơ với kali để thúc đẩy quá trình ra hoa. 
• Khi cây đã ra hoa, việc bổ sung thêm kali sẽ giúp tăng tỷ lệ đậu quả.

Đặc biệt, lượng phân lân cần được điều chỉnh tùy theo mục đích thu hoạch: Nếu bạn muốn thu hoạch trái đậu tươi non, hãy bón một lượng phân lân vừa phải. Ngược lại, nếu mục tiêu là đậu khô, bạn cần tăng cường bón phân lân.

Tỉa cây, làm cỏ dại

Khi cây đậu Hà Lan đạt chiều cao khoảng 10 – 15cm, bạn nên tỉa bỏ những cây còi cọc, yếu ớt để dồn dinh dưỡng nuôi các cây khỏe mạnh. Đồng thời, bạn cần làm cỏ thường xuyên nhằm tránh tình trạng cạnh tranh chất dinh dưỡng, đảm bảo cây đậu phát triển tốt nhất.

Phòng ngừa sâu bệnh

Để bảo vệ cây đậu Hà Lan khỏi sâu bệnh, bạn cần lưu ý đến các loài gây hại phổ biến và áp dụng biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

• Sâu xanh, sâu ăn lá: Những loài này thường tấn công lá non, làm giảm khả năng quang hợp và ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.
• Rầy mềm, bọ trĩ: Chúng hút nhựa cây, khiến lá bị xoăn, cây còi cọc và kém phát triển.
• Nấm, vi khuẩn: Đây là nguyên nhân gây ra các bệnh như héo rũ, đốm lá, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cây.

Để hạn chế tối đa thiệt hại do sâu bệnh, bạn nên:

• Trồng cây với mật độ hợp lý: Tránh gieo trồng quá dày đặc, điều này sẽ giúp cây thông thoáng và giảm nguy cơ lây lan bệnh.
• Sử dụng chế phẩm sinh học: Các loại như dịch tỏi, neem oil (dầu neem) là những lựa chọn an toàn và hiệu quả để xua đuổi sâu bệnh.
• Kiểm tra vườn thường xuyên: Hãy dành thời gian quan sát cây định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh. Khi phát hiện lá bị bệnh, cần loại bỏ ngay lập tức để ngăn chặn sự lây lan sang các cây khác.

Cách thu hoạch và bảo quản đậu Hà Lan đúng cách

Đậu Hà Lan thường bắt đầu cho quả sau khoảng 50 – 60 ngày gieo trồng. Thời điểm lý tưởng để thu hoạch là khi quả căng tròn và vỏ có màu xanh bóng.

Khi hái, bạn nên dùng kéo cắt cuống quả nhẹ nhàng thay vì giật mạnh để tránh làm tổn thương cây. Bạn có thể thu hoạch dần từng quả khi chúng đạt kích thước mong muốn.

Sau khi thu hoạch, đậu Hà Lan tươi có thể bảo quản trong tủ lạnh khoảng 3-5 ngày. Để giữ được lâu hơn, bạn có thể tách hạt, luộc sơ rồi cấp đông để duy trì độ tươi ngon của đậu.

Kết luận

Với những hướng dẫn chi tiết về cách trồng đậu Hà Lan trên đây, hy vọng bạn đã có đủ kiến thức để tự tay gieo trồng và chăm sóc loại cây này ngay tại nhà. Chúc bạn thành công với khu vườn của mình và thu hoạch được những vụ đậu Hà Lan tươi ngon.